Słownik terminów bankowych

Akcje

to papier wartościowy stanowiący zabezpieczenie części majątku firmy. Akcjonariusz (właściciel akcji) ma prawo do zarządzania spółką, udziału w zysku (dywidendy) i udziału w bilansie likwidacyjnym spółki.

Aktywa

są inną formą majątku (obligacje, akcje, lokaty terminowe, towary, nieruchomości, …).

Alfa

mierzy historyczne nadwyżki wyników funduszu (wartość dodana) powyżej poziomu odniesienia. Wyższa alfa oznacza wyższe relatywne wyniki funduszu względem benchmarku.

Annuita, rata annuitetowa

Raty annuitetowe to równe raty wypłacane w regularnych odstępach, najczęściej co miesiąc, przez cały okres zapadalności pożyczki. Rata annuitetowa kredytu składa się z dwóch elementów – spłaty kapitału i spłaty odsetek. Na początku relacji pożyczkowych największą częścią spłaty jest spłata odsetek, na koniec, wręcz przeciwnie, spłata kapitału.

Benchmark

jest wskaźnikiem reprezentującym rynek, na który fundusz inwestuje. Benchmark to zazwyczaj jeden z indeksów rynkowych lub ich połączenie . Dzięki dopasowaniu wyników funduszu do wyników benchmarkowych można ocenić jakość zarządzania funduszami.

Beta

jest miarą wrażliwości funduszu w odniesieniu do wyników benchmarkowych. Przeniesienie wskaźnika wzorcowego w górę lub w dół spowoduje, że „beta” funduszu będzie poruszać się w tym samym kierunku (jeśli wskaźnik „beta” jest dodatni).

Rachunek bieżący (autoryzowany)

Rachunkiem bieżącym jest produkt bankowy, którego podstawową funkcją jest wykonywanie codziennych operacji bankowych. Podstawowe operacje obejmują deponowanie, wybieranie i przekazywanie pieniędzy na inne konto. Standardowymi usługami powiązanymi z kontem bieżącym są stałe polecenia i polecenia zapłaty. Za utrzymanie bieżącego rachunku, bank zazwyczaj pobiera opłatę. Saldo konta może być oprocentowane. Oprocentowanie jest niskie dla rachunków bieżących.

BIC (Bank IdentificationCode)

Międzynarodowy Kod Identyfikacyjny Banku (Bank IdentificationCode) to 8 lub 11 znaków, które służą do identyfikacji instytucji finansowej w transakcjach finansowych, na przykład płacąc za granicę.

Blue chips

są największymi firmami na danym rynku.

BRIBOR

BRIBOR był stopą procentową, za którą banki pożyczały między sobą korony słowackie do końca 2008 r. Zmiany tej stopy miały wpływ na stopy procentowe, za które banki pożyczały fundusze swoim klientom. Po wprowadzeniu euro stawki BRIBOR zostały zastąpione stawkami EURIBOR.

BRICS

Skrót dla wspólnoty pięciu największych krajów rozwijających się: Brazylia, Rosja, Indie, Chiny, Republika Południowej Afryki

CEE

Europa Środkowa i Wschodnia (angielski: Central and Eastern Europe)

Wartość aktywów netto (NAV – Net AssetValue)

reprezentuje wartość wszystkich aktywów posiadanych przez Fundusz do tej pory, pomniejszone o zobowiązania Funduszu. Jest to podstawa do obliczenia wartości funduszu.

CPI

Wskaźnik cen konsumpcyjnych (angielski: CustomerPrice Index)

Depozytariusz

jest bankiem, który prowadzi konta funduszu i nadzoruje czy administrator (spółka zarządzająca) traktuje pieniądze akcjonariuszy zgodnie z obowiązującym prawem i statutem funduszu. Depozytariusz musi sprawdzić każdą transakcję, ponieważ administrator poleca Depozytariuszowi dokonanie transakcji na koncie funduszu.

Dywersyfikacja

jest podziałem inwestycji w wiele papierów wartościowych lub innych aktywów. Jest to narzędzie, które pomaga ograniczyć ryzyko portfela. Jednakże nie można „wyeliminować” wszystkich typów ryzyka inwestycyjnego, ale można drastycznie ograniczyć pewne zagrożenia.

Dywidenda

to część zysku, jaki spółka akcyjna płaci wspólnikowi. Walne Zgromadzenie Spółki decyduje o wysokości dywidendy i jej wypłaty.

Rentowność dywidendy

Dochody z akcji udziałowców w formie dywidend; jest wyrażona w procentach jako roczna dywidenda do aktualnej ceny akcji.

Obligacja

jest to papier wartościowy, z którym prawo posiadacza jest powiązane z zapłatą należnej kwoty i wypłatą z niego wpływów (kuponów – odsetek) w określonym terminie. Kupując obligację, właściciel obligacji pożycza  pieniądze emitentowi.

Czas trwania

średni okres zapadalności jest zazwyczaj portfelem funduszu inwestującego w obligacje. Jest to wskaźnik, który mierzy wrażliwość cen obligacji na zmiany stóp procentowych. Im wyższy czas trwania, tym wyższa czułość i odwrotnie. Na przykład, jeśli stopy procentowe na rynku zostaną obniżone o 1%, cena wcześniej zakupionej 3-letniej obligacji wzrośnie o około 3%, a cena 5-letniej obligacji wzrośnie o około 5%. Czas trwania zależy głównie od terminu zapadalności obligacji, ale także od częstotliwości wypłaty odsetek, itd. Czas trwania funduszy rynku pieniężnego wynosi zazwyczaj poniżej  1. Czas trwania funduszy obligacji wynosi zazwyczaj powyżej  1.

ECB

Europejski Bank Centralny (angielski: European Central Bank)

Emitent

to podmiot (państwo, miasto, osoba prawna), która emituje papiery wartościowe (obligacje, akcje, …) w celu uzyskania środków na dalszy rozwój.

FED

Amerykański Bank Centralny (angielski: Federal Reserve System)

Pochodne instrumenty finansowe

są instrumentami finansowymi, które pochodzą z produktów pochodnych będących przedmiotem obrotu na tak zwanym rynku kasowym. Pochodne instrumenty finansowe służą do wyznaczania swapów, opcji, kontraktów terminowych  i papierów wartościowych zawierających te instrumenty. Pochodne instrumenty finansowe mogą być powiązane z oprocentowaniem, walutą, towarem, akcjami lub innymi papierami wartościowymi.

IBAN

IBAN (International Bank Account Number) jest międzynarodowym numerem rachunku bankowego wykorzystywanym do transakcji zagranicznych w UE; ma taką samą strukturę we wszystkich krajach Unii.

Horyzont inwestycyjny

jest minimalnym zalecanym czasem dla danego rodzaju inwestycji wyrażonym w latach.

IPO (Initial Public Offer)

to proces, w którym firma po raz pierwszy publicznie udostępnia swoje akcje na rynku kapitałowym.

Hedging

hedge oznacza zapewnić a „hedging” oznacza strategię zabezpieczającą przed nadmiernymi wahaniami rynku za pomocą właściwych narzędzi inwestycyjnych. Najczęściej przy hedgingu stosuje się instrumenty pochodne (opcje, futures), w szczególności w połączeniu z pokryciem odsetek, kursowego i walutowego ryzyka.

High-Yield Bond

to obligacja  o wysokim dochodzie, która zazwyczaj jest niższa niż stopa inwestycyjna w chwili zakupu, więc jest to obligacja ryzyka.

Symbol stały

Symbol stały jest czterocyfrowym numerem identyfikacyjnym zdefiniowanym przez Narodowy Bank Słowacki, który wyraża charakter płatności (pierwsze trzy cyfry) oraz sposób płatności lub rozliczenia (czwarta cyfra). Symbol stały nie jest obowiązkową częścią krajowego celu przelewu.

Kupon

to odsetki wypłacane przez emitenta obligacji.

Stopa funduszu (cena jednostki udziału)

stanowi wartość netto aktywów funduszu na jedną akcję po potrąceniu opłaty za zarządzanie.

Ryzyko walutowe

to ryzyko zmiany stopy funduszu w wyniku kursu wymiany, na przykład euro na inną walutę. Jeśli fundusz jest denominowany na przykład w dolarach amerykańskich, dolar w stosunku do EUR ma negatywny wpływ na wyniki funduszu, ponieważ wartość dolara amerykańskiego jest sumowana po przeliczeniu na euro.

MFW

Międzynarodowy Fundusz Walutowy (angielski: International Monetary Fund).

n.a. (not available)

wskazuje, że wartość wskaźnika nie jest dostępna.

p.a. (per annum)

oznacza „rocznie”. Na przykład zysk z funduszu lub odsetki bankowe obliczane co roku.

P/B (price/book ratio)

jest wskaźnikiem, który oblicza stosunek ceny (kursu) akcji do wartości księgowej firmy przeliczonej na akcję.

P/CF (price/cash flow)

jest wskaźnikiem, który oblicza stosunek wartości kapitalizacji spółki do jej przepływów pieniężnych za ostatni rok obrotowy.

P/E (price/earningratio)

jest wskaźnikiem, który oblicza stosunek ceny (kursu) akcji do zysku spółki po zyskach podatkowych na jedną akcję.

Fundusz powierniczy (FP)

majątek, który składa się z aktywów, które są wspólnie własnością inwestorów i które są rozliczane oddzielnie od majątku spółki zarządzającej, która zarządza tym majątkiem. Fundusz ten nie ma osobowości prawnej.

Portfolio (portfel inwestycyjny)

to zestaw papierów wartościowych lub innych aktywów w funduszu.

Sprzedaż krótka (short sale)

to sprzedaż papierów wartościowych przed tym, jak dostaną się realnie w posiadanie inwestora. Inwestor wypożyczy papier wartościowy, zakładając, że później go zwróci na rynek poprzez zakup. Jeśli cena przy pierwotnej sprzedaży jest wyższa niż cena po późniejszym zakupie, inwestor realizuje zysk.

Prospekt emisyjny

jest oficjalnym dokumentem określającym warunki emisji i wykupu akcji funduszu przez spółkę zarządzającą.

Średnia Ocena Portfela Funduszu

jest średnią ważoną ratingów emitentów papierów wartościowych znajdujących się w portfelu funduszu. Patrz „jakość kredytowa”.

Odkup

jest odkupem (wypłaceniem) jednostki udziału, które udziałowiec zwrócił spółce zarządzającej aktywami po bieżącej cenie.

Ryzyko

wyraża pewien stopień niepewności inwestora mówiący, że może nie osiągnąć oczekiwanego zysku lub że nie odzyska swojego pierwotnego wkładu. Ryzyko (zmienność) jest naturalną cechą rynków finansowych i można go obniżyć na określoną wysokość, ale nie całkowicie wyeliminować. Nagrodą za ryzyko jest zwykle wyższy potencjał dochodowy danej inwestycji w funduszu powierniczym.

R-Squared (R2)

porównuje zachowanie funduszu z benchmarkiem. Wyraża, jaka miara zmienności wyników funduszu jest wyjaśniona przez zmienność wyników benchmarku. Jest ona obliczana jako druga moc współczynnika korelacji funduszu i benchmarku. Jeśli R2 jest równe 0,75, to 75% zmienności wyników funduszu można wyjaśnić zachowaniem wskaźnika. Im wyższy jest R2, tym wyższy jest marker alfa i beta.

Sharpe ratio

to wskaźnik „premii” za poniesione ryzyko. Jest on obliczany jako udział wyników funduszu skorygowany o stopę procentową wolną od ryzyka i zmienność funduszu. Wyższa wartość oznacza lepsze relatywne wyniki funduszu w odniesieniu do jego ryzyka.

Spółka zarządzająca (administrator)

jest podmiotem prawnym, którego celem jest zebranie środków na podstawie publicznego przetargu na potrzeby ich inwestycji w aktywa określone w ustawie o inwestycjach zbiorowych. Z tak zgromadzonego majątku tworzy się i zarządza funduszami inwestycyjnymi.

Opłata za zarządzanie (opłata menadżerska)

jest opłatą, którą każda firma zarządzająca stale  nalicza za zarządzanie funduszami inwestycyjnymi.

Odchylenie standardowe (zmienność) funduszu

jest wskaźnikiem statystycznym mierzącym stopę fluktuacji miesięcznych wyników funduszu o określonej stopie prawdopodobieństwa (66,67%). Im większe zmiany stopy funduszu, tym większe ryzyko (zmienność) dla inwestora.

Kapitalizacja rynkowa

Wskaźnik wielkości firmy; suma ceny rynkowej i łącznej liczby akcji (angielski: market capitalsation).

Stałe polecenie płatnicze

Stałe polecenie płatnicze jest stosowane do regularnych (najczęściej miesięcznych) płatności, w których wypłacana kwota jest znana z wyprzedzeniem. Właściciel konta, tworząc stałe polecenie płatnicze, ustala numer konta odbiorcy, kwotę, okres obowiązywania polecenia, okres spłaty oraz datę płatności.

Jakość kredytowa (rating obligacji)

jest wskaźnikiem wiarygodności niektórych emisji obligacji. Oceny te są często interpretowane jako wskaźnik prawdopodobieństwa niewypłacania części odpowiedzialności spółki, która wyemitowała obligację. Na przykład, jeśli państwo ma rating AAA, oznacza to, że istnieje duże prawdopodobieństwo, że jeśli pożyczymy mu pieniądze, to będzie zdolne je nam zwrócić.

Prowizja upfront

jest opłatą, którą firma zarządzająca może pobierać jednorazowo za wydawanie certyfikatów udziałów jednostkowych.

Prowizja uznaniowa

jest opłatą dodatkową do opłaty menedżerskiej, stanowiącą nagrodę dla portfela menedżera za wyniki funduszu powyżej średniej. Kryteria pobierania takiej prowizji są następujące: działalność funduszu musi być dodatnia, a jednocześnie większa niż wartość benchmark lub limit osiągów, i jednocześnie wartość kapitałowa jest wyższa niż tzw. High Water Mark (tj. dotychczas najwyższa osiągalna wartość, za którą obliczono premię za wyniki) .

Dochód w terminie do wykupu (Yield to Maturity – YTM)

stopa dochodu, inaczej rentowności, którą uzyskują inwestorzy kupując obligację po aktualnej cenie rynkowej i przetrzymując je w swoim portfelu do terminu wykupu.

YTD (Year-To-Date)

oznacza „od początku roku do dzisiejszej daty”.